Denizli’de vergi incelemeleri özellikle son bir yıl içinde yaygınlaştı.
Vergi müfettişleri, mükellefi ya da serbest muhasebeci mali müşavirini telefonla arayarak genellikle 2013 yılı defter ve belgelerinin hemen getirilmesini istiyor. Ayrıca defterlerin excel ortamında ve dijital olarak hazırlanmasını talep ediyor. Mükellefçe hazırlanan defter ve belgeler incelemeye yetkili kişilere teslim edildiğinde, incelemeye başlama tutanağı düzenleniyor. Böylelikle vergi incelemesi başlamış oluyor.
Bilindiği gibi Vergi Usul Kanunu’nun 140. maddesinde vergi incelemesi yapanların inceleme sırasında uymaları gereken esaslar açıklanmıştır. Bu maddenin sonunda ise vergi incelemelerinde uyulacak diğer usul ve esasların Maliye Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
Maliye Bakanlığı, bu çerçevede vergi incelemelerinde uyulacak usul ve esaslar hakkında yönetmelik hazırlamış ve bunu 31 Ekim 2011 tarihli Resmi Gazetede yayınlamıştır.
Yönetmelikte; ‘‘Vergi incelemeleri, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca, belirlenen usul ve esaslara uygun olarak yerine getirilir. Risk analizi neticesinde riskli bulunmaması, ihbar veya şikâyet olmaması halinde dahi mükellefler incelemeye alınabilir.’’ denilmektedir. İşte bu noktada vergi incelemelerinde uyulacak usul ve esasları yazalım ve okuyucumuzla paylaşalım istedik.
Yönetmelikte vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların, vergi incelemelerini yürütürken, aşağıdaki temel ilkelere uymaları istenmektedir;
- Yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini, mükellefin hak ve hukukunu da gözetmek suretiyle denetlemek.
- Kanun hükümlerini uygularken kamu hak ve hukukunun korunmasında gerekli özeni göstermek.
- Mükelleflere ve diğer şahıslara karşı nazik, ölçülü ve mesleki saygınlığın gerektirdiği şekilde tutarlı davranmak.
- Mensubu oldukları kurumun amaçlarına ve misyonuna uygun davranmak, mesleğin gerektirdiği itibar ve güvene layık olunduğunu davranışlarıyla da göstermek.
- Görevin yerine getirilmesinde sürekli gelişimi, saydamlığı, tarafsızlığı, dürüstlüğü, kamu yararını gözetmeyi, hesap verilebilirliği ve öngörülebilirliği esas almak.
- Tüm eylem ve işlemlerde yasallık, adalet ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda hareket etmek, tarafsızlıklarını engelleyecek herhangi bir etkiye izin vermemek.
- Amacın, ödenmesi gereken vergi tutarını doğru olarak tespit etmek olduğunu daima göz önünde bulundurmak ve bu çerçevede inceleme sonucunda, gerekmesi halinde, mükellef lehine düzeltmelerin de yapılmasını sağlamak.
- Görevlerini, unvanlarını ve yetkilerini kullanarak kendileri, yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlamamak.
- Başkanlıkça belirlenen diğer ilke ve standartlara da bağlı kalmak.
Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlardan bu temel ilkeleri yerine getirmeleri istenirken, mükelleflerden de yasalara riayet etmeleri ve inceleme yapanlara yardımcı olmaları beklenmektedir.
Yönetmeliğe göre incelemeler mümkün olan en kısa sürede tamamlanmalıdır. İncelemeye başlanıldığı tarihten itibaren, tam inceleme yapılması halinde en fazla bir yıl, sınırlı inceleme yapılması halinde ise en fazla altı ay içinde incelemenin bitirilmesi esastır.
6 Kasım 2015 tarihinde “Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te bazı değişiklikler yapıldı. Yeni Yönetmelikle 16.maddeye dördüncü fıkra eklendi. Buna göre; incelemeyi yapanların düzenleyecekleri tutanakta, yapılması muhtemel işlemlerin neler olduğuna dair mükellefe bilgi vermesi gerekmektedir. Yani mükellefe tutanak sonrası başına neler gelebileceği vergi incelemesi yapanlar tarafından açıklanacaktır. Bu hususun altını çizelim ve mükelleflerimize duyurmuş olalım.
Vergi incelemeleri artıyor, artmaya da devam edecek.
Haklarımızı bilelim, yasalara uyalım…
